Sinds 2 januari 2016 geldt er een witwasreglement voor leasingondernemingen. Dat bevat strenge regels op het vlak van identificatie van cliënten, lasthebbers en uiteindelijk begunstigden. En het verplicht de leasingondernemingen onder meer ook om een strikt cliëntacceptatiebeleid te voeren, om een toezichtssysteem uit te werken waarmee ze ‘atypische verrichtingen’ kunnen opsporen, en om een verantwoordelijke aan te stellen die de toepassing van de antiwitwaswet volgt.
Het nieuwe witwasreglement geldt voor ondernemingen die gespecialiseerd zijn in roerende en/of onroerende financieringshuur (‘leasing’). Om met hun activiteiten te kunnen starten, hebben deze leasingondernemingen een erkenning nodig van de minister van Economische Zaken.
De leasingondernemingen moeten hun cliënten – zowel natuurlijke personen als rechtspersonen – identificeren en hun identiteit controleren.
Identificatie is verplicht:
De leasingonderneming moet de identificatiegegevens van haar cliënten waarover ze beschikt, permanent verifiëren en actualiseren.
Het witwasreglement omschrijft hoe de leasingondernemingen de identiteit van natuurlijke personen, van rechtspersonen, van cliënten zonder rechtspersoonlijkheid of van cliënten in onverdeeldheid, van trusts en van fiduciaires moet controleren.
De leasingondernemingen moeten ook de lasthebbers identificeren, hun identiteit verifiëren en hun gegevens actualiseren. Dit volgens dezelfde regels die gelden voor hun cliënten.
Ze moeten ook kennis nemen van de vertegenwoordigingsbevoegdheden van de lasthebber en ze verifiëren aan de hand van bewijsstukken.
Met ‘lasthebbers’ worden bedoeld:
De cliënten of hun lasthebber moeten de identiteit van hun uiteindelijke begunstigden meedelen, alsook de eigendoms- en vertegenwoordigingsstructuur van de onderneming.
Die mededeling kan gebeuren op basis van een vragenlijst (op papier of elektronisch) die de leasingonderneming aan de cliënt bezorgt en waarvan de Belgische Leasingvereniging (BLV), in onderling overleg met de FOD Economie, het model kan opmaken.
De uiteindelijke begunstigden moeten worden geïdentificeerd en hun gegevens moeten worden geactualiseerd op dezelfde momenten als de cliënten.
Voor de identificatie van de uiteindelijke begunstigden is het noodzakelijk hun naam en voornaam te kennen en, in de mate van het mogelijke, hun geboortedatum en plaats, en hun adres.
Het witwasreglement preciseert hoe de leasingondernemingen de identiteit van de uiteindelijke begunstigde moeten controleren.
De leasingondernemingen moeten een aan hun activiteiten aangepast cliëntacceptatiebeleid uitstippelen en implementeren. Het moet hen in staat stellen om het sluiten van de leasingovereenkomsten met de cliënten te onderwerpen aan een voorafgaand onderzoek naar de reputatierisico’s die zijn verbonden aan het profiel van de cliënt en aan de aard en de waarde van de in leasing genomen goederen.
Het cliëntacceptatiebeleid moet de onderneming ook in staat stellen haar volledige medewerking te verlenen aan de voorkoming van witwassen van geld en financiering van terrorisme door een passende bewustwording omtrent en een passend onderzoek van de kenmerken van de nieuwe cliënten.
De leasingonderneming stelt een schriftelijk verslag op over elke atypische verrichting of elk atypisch feit. De antiwitwasverantwoordelijke bewaart dit verslag gedurende minimum 5 jaar en stelt het ter beschikking van de FOD Economie als die erom verzoekt.
Bij een vermoeden van witwassen van geld of financiering van terrorisme stelt de leasingonderneming een schriftelijk verslag op, dat ze bewaart, en brengt ze de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) op de hoogte.
Wanneer de leasingonderneming ondanks de opgemerkte atypische verrichtingen of feiten, of ondanks de vermoedens van witwassen van geld of financiering van terrorisme een leasingovereenkomst wenst af te sluiten of te behouden, oefent ze verscherpte waakzaamheidsmaatregelen uit zoals:
Wanneer de leasingonderneming ondanks vermoedens een leasingovereenkomst wenst af te sluiten, wacht ze bovendien tot de termijn voor verzet waarover de CFI beschikt, verstreken is.
De leasingondernemingen moeten de identificatiedocumenten van hun cliënten, lasthebbers en uiteindelijk begunstigden bewaren gedurende ten minste 5 jaar na het einde van de leasingovereenkomst.
De leasingonderneming stelt minstens één keer per jaar een schriftelijk of elektronisch activiteitenverslag op, op basis van het model uitgewerkt door de FOD Economie. Ze bezorgt het verslag aan de FOD Economie, uiterlijk op 30 juni van het volgende jaar.
De leasingonderneming moet haar activiteitenverslag gedurende 5 jaar bewaren.
De leasingonderneming zorgt voor opleiding en sensibilisering van haar werknemers die in contact komen met cliënten, waarbij er vragen over het witwassen van geld en de financiering van terrorisme kunnen worden gesteld.
De werknemers worden op de hoogte gebracht van de te volgen procedures bij de voorlegging van de schriftelijke verslagen van de antiwitwasverantwoordelijke(n) en van de termijnen waarbinnen die verslagen moeten worden bezorgd.
De leasingonderneming is verplicht om een of meerdere antiwitwasverantwoordelijke(n) aan te stellen. Deze persoon moet professioneel betrouwbaar zijn, over de vereiste beroepservaring beschikken, en een voldoende kennis hebben van de antiwitwaswetgeving.
De antiwitwasverantwoordelijke ziet erop toe dat de leasingonderneming al haar verplichtingen nakomt op het vlak van de voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. Hij houdt zich voornamelijk bezig met het vaststellen van de procedures voor interne controle, informatieverstrekking en centralisatie van de gegevens om witwasverrichtingen beter te kunnen opsporen en verhinderen. Hij ziet ook toe op de opleiding en sensibilisering van het personeel.
Hij stelt het schriftelijk verslag op over de atypische verrichtingen en het synoptisch jaarverslag op, of superviseert het opstellen van beide verslagen.
De antiwitwasverantwoordelijke zal de verdachte transacties melden aan de CFI. Hij zal de informatie verwerken die de leasingonderneming van het CFI ontvangt. En hij is de contactpersoon voor de toezichthoudende overheid (FOD Economie) en de CFI.
Indien de leasingonderneming betalingen in contanten aanvaardt, vermeldt ze schriftelijk, vóór of op de leasingovereenkomst, het maximumbedrag dat volgens de wet in contanten mag worden betaald, en verduidelijkt ze dat dit bedrag geldt voor de volledige leasingovereenkomst.
Leasingondernemingen die het witwasreglement niet naleven, riskeren sancties en/of een geldboete (hoofdstuk V. en hoofdstuk VI., wet van 11 januari 1993).
De leasingondernemingen krijgen tot 2 juli 2016 de tijd om:
Het KB van 23 oktober 2015, waarbij het witwasreglement voor leasingondernemingen wordt goedgekeurd, trad in werking op 2 januari 2016.
Het nieuwe witwasreglement zit als bijlage bij het KB van 23 oktober 2015.
Bron: Koninklijk besluit van 23 oktober 2015 tot goedkeuring van het reglement genomen in uitvoering van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme, aangaande leasingondernemingen, BS 23 december 2015.
Zie ook:
– Wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme, BS 9 februari 1993 (antiwitwaswet)
– Ministerieel besluit van 20 september 2012 tot bepaling van de voorwaarden tot erkenning van de ondernemingen gespecialiseerd in financieringshuur, BS 25 september 2012.
– Koninklijk besluit nr. 55 van 10 november 1967 tot regeling van het juridisch statuut der ondernemingen gespecialiseerd in financieringshuur, BS 14 november 1967 (financieringshuurbesluit) (art. 1 en art. 2, § 1)