nieuws

Nachtarbeid: principieel verboden, maar een verwarrend kluwen van mogelijke uitzonderingen

05
02
‘16

Nachtarbeid: principieel verboden, maar een verwarrend kluwen van mogelijke uitzonderingen

De prestaties die een werknemer levert tussen 20u00 en 06u00 heten nachtarbeid en die zijn in principe verboden. Toch bestaan er mogelijkheden om af te wijken van dat principiële verbod. De regelgeving daarvoor is een zeer ingewikkeld kluwen.

Om te beginnen kan men slechts afwijken van het verbod, indien de regelgeving een uitzondering toestaat. We geven hieronder een overzicht van de voornaamste uitzonderingen.

Daarnaast moet de arbeidsregeling met nachtarbeid ook nog worden ingevoerd via een specifieke procedure.

Een aantal werknemers zijn uitgesloten van het verbod op nachtarbeid, zoals handelsvertegenwoordigers, thuiswerkers, werknemers met een leidinggevende – of vertrouwensfunctie, artsen, veeartsen, tandartsen en studenten-stagiairs die dat beroep uitoefenen, enz.

De uitzonderingen zijn slechts toegelaten in zeer specifiek toegestane gevallen en deze uitzonderingen zijn onderverdeeld in 3 groepen.

Uitzonderingen omwille van de aard van de werkzaamheden of van de activiteit

In een aantal bedrijven is het strikte verbod niet van toepassing. Enkele voorbeelden :

– Horeca-bedrijven;
– Theaters en bedrijven waar openbare vertoningen worden gegeven;
– Tankstations (maar uitsluitend voor werknemers belast met verkoop);
– Bedrijven van scheepsherstelling en -onderhoud;
– Parkeerbedrijven;
– Bedrijven van distributie van gas, elektriciteit, water en andere nutsvoorzieningen;
– Gezondheidszorg;
– Landbouw;
– Bedrijven waarvan de activiteiten omwille van de aard van de werkzaamheden niet mag onderbroken worden;
– Vervoersbedrijven;
– Apotheken;
– Brood- en banketbakkerijen;
– Bewakingsdiensten;
– Voor de uitvoering van werkzaamheden wegens onvoorziene noodzaak (desgevallend na akkoord van vakbondsafvaardiging en mededeling aan de Sociale Inspectie);
– Bij een voorgevallen of dreigend ongeval om schade aan machines te voorkomen en dit alleen opgevangen kan worden met een dringende interventie;
– …
Deze uitzonderingen zijn voorzien in de Arbeidswet zelf.

Uitzonderingen voorzien voor specifieke sectoren, beroepen, ondernemingen of werken

Deze uitzonderingen zijn vooral noodzakelijk bij ploegenarbeid, wanneer permanentie noodzakelijk is of grondstoffen zeer snel verwerkt moeten worden. Enkele voorbeelden van deze specifieke uitzonderingen :

Deze uitzonderingen zijn vooral noodzakelijk bij ploegenarbeid, wanneer permanentie noodzakelijk is of grondstoffen zeer snel verwerkt moeten worden. Enkele voorbeelden van deze specifieke uitzonderingen :
– Uitvoeren van bepaalde werken in de bouwsector;
– Ploegenarbeid in textielnijverheid;
– Voor de sector van internationale handel en vervoer;
– Industriële bakkerijen;
– Socio-culturele sector;
– …
Deze uitzonderingen worden voorzien bij Koninklijke Besluiten.

In ondernemingen die ‘nieuwe arbeidsregelingen’ hebben ingevoerd 

In een aantal sectoren kunnen ondernemingen een procedure volgen om hun werkroosters flexibeler te maken, bvb.

– PC 119 : de sector van de handel in voedingswaren; 
– PC 201 : zelfstandige kleinhandel;
– PC 202 : levensmiddelenbedrijven met talrijke bijhuizen;
– PC 311 : grote kleinhandelszaken;
– PC 312 : Warenhuizen.

Het onderscheid tussen vrouwen en mannen is inmiddels weggewerkt. De regelgeving is op iedereen op dezelfde manier van toepassing.

Auteur: Mario Van Essche – Advocaat